Ölçülü Davranabilmek

Ölçü

Ölçülü Davranabilmek

İnsan zihninin, yeryüzünde yaratılan canlılar içerisinde en üst versiyon olduğuna inanılır. Ve bu zihin, kıyasla çalışır. İnsanın güzel bir şeye güzel diyebilmesinin yolu, çirkini bilmesinden geçer. Bir saça uzun diyebilmek için kısanın ne olduğunu bilmek gerekirken, bir arabaya yavaş diyebilmek de hızlıyı bilmeyi gerektirir. Doğru diyebilmek için yanlışı, iyi diyebilmek için kötüyü keşfetmiş olmak gerekir. 

Elindekini tanımlayabilmek için bir referans noktasına ihtiyaç duyar insan. Tıpkı, bir kayıkla açılan balıkçının, dönüp dönüp kıyıya bakarak referans alması gibi. “Kıyıya kıyasla neredeyim?” “Balık tutmak için yeteri kadar açılabildim mi?” Ya da arabasına atlayıp, gitmek istediği adrese doğru yola çıkan birinin, haritaya bakarak hedeflediği varış noktasını kıyas alması gibi… “Gittiğim yollar beni hedefime yaklaştırdı mı?” Kıyaslar; insanın yönünü bulmada, çözüm üretmede, hatasını düzeltmede kılavuz görevi görür. “Elimdeki ürün iyi mi?” “Bu fiyata alıyorum ama uygun mu?” “Yediğim yemeğin lezzeti, tazeliği yerinde mi?” Referansı, kıyası olmayan insanın cevapları afaki kalır.  

Bunun içindir ki insanoğlu, var olduğu günden beri ortak referans noktaları geliştirmiştir. Elindekini değerlendirmesini sağlayacak ölçüm sistemleri üretmiştir. 

  • Bir şeye sıcak ya da soğuk diyebilmek için “derece” ölçüsünü geliştirmiştir.
  • Uzunluğu ya da kısalığı “metre” ile ölçmeye başlamıştır.
  • Bir şişenin ya da koca bir denizdeki suyun hacmini “litre” ile ölçer. 
  • Yollarda trafik kurallarını belirlerken hız limitlerine ihtiyaç duyar ve “km/sa” ölçüsünü kullanır.

Ölçüler, kıyaslar, referanslar insanoğlu için farklı coğrafyalarda, kültürlerde, zamanlarda ortak bir dilin oluşmasını sağlar. Bu ortak dil belirsizliği ortadan kaldırır. “Ne durumdayım, bir sonraki hamlem ne olmalı?” gibi soruların objektif şekilde cevaplanmasını sağlar. 

Hayatın içinde de gündelik yaşantısına ölçüleri taşımıştır insanoğlu. Bir pilav yaparken, pirinci bir su bardağı iken bir buçuk bardak su eklemesi gerektiğini ve ideal tuz oranının bir tatlı kaşı olduğunu, ölçüler sayesinde belirlemiştir. Bir boya ustası, istenen tonda duvar fonunu oluştururken beyazla kırmızıdan hangi oranlarda alması gerektiğini ölçülere göre düşünmüştür. Bordonun, kızılın, gül kurusunun, mercan kırmızısının, burgonyanın her birinin içeriğindeki kırmızı ve beyaz tonları birbirinden farklıdır. Her biri için ayrı ayrı ölçüler belirlenmiştir. Ve usta sadece şunu sorar: “Sonuçta elde etmek istediğim ton hangisi? O zaman ölçü şu olmalı…” 

Ölçü

İşte ölçüler, insana sonuçta ne elde etmek istediği ve nasıl bir hedefe ulaşmak istediği ile ilgili stratejiler verir.

Peki, ölçüler sadece somut konular için mi geçerlidir? Bir yemek tarifi, kırmızının tonu, belki bir futbol maçı stratejisi, kimi zaman da mühendislik harikası bir gökdelen… Hepsinde başarılı bir sonuç için doğru ölçüler olmazsa olmazken, insanın tüm hayatını etkileyen soyut konularda da işin sırrı doğru ölçüleri referans almakta olabilir mi? 

İnsan en büyük problemini, çözüm bulamadığı soyut konularda yaşar. 

  • Karşı cinsle olan ilişkilerinde mutluluk… Sevmek, sevilmek, değer görebilmek, güvende hissedebilmek…
  • İş hayatında başarı… Doğru hedefleri belirleyebilmek, türlü türlü ustalıklara ulaşabilmek…
  • Özgüven geliştirebilmek, yapıp ettiklerinden tatmin olabilmek…
  • Sorumluluk sahibi, iyi insan olan hayırlı evlatlar yetiştirebilmek… 
  • Sağlıklı, neşeli, bereketli, dolu dolu yaşanan, tadının damağında kalacağı bir ömür geçirebilmek…

En üst versiyon zihne sahip olan canlı insansa, neden var olduğu günden beri bu tarz benzer konularda problem yaşar? 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi der ki; “Duygular aktifleştikçe insan kendisine verilen aklı kullanamaz hale gelir. O anki isteklerine, ekonomisine, çevresindeki normallere, hislerine ve mantığına göre afaki tepkiler vermeye başlar. O an acıdan uzaklaştıran ya da o an hazza yakınlaştıran neyse, seçimini ondan yana kullanır.” 

  • Ağlayan çocuğunu sakinleştirmek için istediği oyuncağı almayı, o an çok mantıklı gören anne gibi… 
  • Yüksek maaşlı yeni iş teklifini kabul ederken, mevcut iş yerini yüz üstü bırakmayı normal karşılayan adam gibi… 
  • Ya da “Ahmet olmazsa zaten yaşayamam!” diyen kadının, ailesine, arkadaşlarına sırt çevirmeyi içine sindirebilmesi gibi…

İnsanın referans noktası istekleri, elde etmeyi arzuladığı sonuçlar olmaya başladığında, hayatında doğru ve yanlışlar, gerçek ve sahteler karışır. Davranışları hedefsiz, tutarsız, ölçüsüz olmaya başlar… Mutlu olmak isterken en büyük mutsuzluklar, başarılı olmak isterken en yıkıcı başarısızlıklar da işte tam buralarda yaşanır. 

Peki insan, hayatını bu denli etkileyen soyut konularda neyi referans almalı? “Bir büyüğe danışmak lazım” sözüne konu olan büyüklerin tavsiyelerinin de birbirinden afaki olduğu bir dünyada, insanın çalması gereken asıl kapı neresi olmalı? Tane tane pilav yapmanın bir ölçüsü varsa, soyut konular için de ölçüler var olabilir mi?

Ölçü

  • Mutluluğun ölçüsü olabilir mi? İlişkide bir yetki-sorumluluk dengesinin olduğunu deşifre eden, kadın ve erkeğe ortaya koyması gereken güzelliği, gücü, albeniyi anlatan ölçüler…
  • Bir çocuğu sunulan imkanlardan bağımsız, laftan anlayan şekilde, çözüm üretme marifetiyle yetiştirmenin bir ölçüsü olabilir mi? 
  • İş hayatında; sektörden, enflasyondan, kur farkından, patrondan, müşteriden bağımsız şekilde başarılı olabilmenin bir ölçüsü olabilir mi? 
  • Çıraklığın, kalfalığın, ustalığın… İletişim kurmanın ve ilişkiye dönüştürmenin… Tahrik ve tatmin etmenin… Test etmenin ve edilmenin… Doğrunun ve yanlışın… Normalin ve anormalin… Gerçeğin ve sahtenin… Bir ölçüsü olabilir mi? 

Öyle bir ölçü ki kişiye, konuya, zamana göre değişmeyen… Kim o ölçüleri referans alırsa, kim davranışlarını, tepkilerini o ölçülere göre şekillendirirse, o kişiyi yücelten… 

İşte insan, hayatta somut yasalar olduğu kadar soyut-davranışsal yasalar olduğunu da keşfettikçe, kendisini mutluluğa ve başarıya ulaştıracak ölçüleri de öğrenmeye başlar. 

Düşüncelerini ve davranışlarını ölçülerle uyumlu şekilde toparladıkça, problemlere çözüm üretmeye, güçlenmeye, fayda vermeye, yetiştirmeye, yön vermeye başlar. 

O zaman, insana mutluluğun ve başarının ölçülerini öğreten soyut yasalar nelerdir?

***

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, geçmiş deneyimlerden yola çıkarak, geleceğimizi tasarlamaya yönelik stratejiler üreten bir bilgi topluluğudur. 

İnsanın daha mutlu, daha başarılı, daha iyi ilişkilerinin olması için yöntemler sunar.

"Kim Kimdir", "İlişkilerde Ustalık" ve "Başarı Psikolojisi" Programları ile bu amaca katkı sağlar.

Deneyimsel Tasarım Öğretisinde anlatılan tüm bilgiler, gerçek bilgiler olup, tüm zamanlar, tüm konular ve tüm insanlar için geçerlidir.

***



52 yorum:

  1. Ne kadar güzel anlatılmış. Elinize, düşüncenize sağlık 🌸

    YanıtlaSil
  2. Çok güzel bir yazı. Eğer fiziksel şeylerde hep bir ölçü varsa, sonuç o ölçüye bağlıysa, ilişkilerimizde de bizi başarılı veya başarısız yapan bir ölçü olmalı. Çok mantıklı.

    YanıtlaSil
  3. Ölçü kelimesi, misafire hazırlanacak bir yemek için bu kadar kıymetli iken, soyutta yaşadığımız problemlerin kaynaklarının önemlilerden olduğunu farketmemiz neden zor? Faydalı yazı için çok teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Soyuttaki problemlerim çözümünde de ölçülü olabilmek ümidiyle, kaleminize sağlık...

      Sil
  4. İnsan yemeğe attığı tuzun bile ölçüsünü düşünürken davranışlarına da bir ölçü koymasını bilmesi gerekir..

    YanıtlaSil
  5. En ufak ölçü kaçınca yemek bile güzel olmuyor ve bütün emek? Zaman? Malzeme? Hayaller? Umutlar? hepsi ziyan oluyor..

    YanıtlaSil
  6. Emeğinize sağlık, çok faydalı bir yazı olmuş🌸

    YanıtlaSil
  7. Bir büyüğe danışmak lazım sözü de süpermiş . Kaleminize sağlık..

    YanıtlaSil
  8. İlknur Yilmaz08 Eylül, 2022 16:30

    Soyut yasaları biliyor ve uyguluyor olmak hayatta ölçülü olmak için çok önemli. Hatırlattığıniz için teşekkürler 💐

    YanıtlaSil
  9. Hayatta bir ölçü, mizan var… insan o ölçüyü aştığında sıkıntılarla karşılaşmaya başlıyor. Peki bunu nasıl halledecek? Yasalarla… insan yasaları bildiğinde ve ona uyumlandığında hayatında o ölçüyü yakaladığına şahit oluyor. Soyuta yasaları hayatımıza geçirmek ümidiyle… güzel yazı için teşekkürler🌼

    YanıtlaSil
  10. Yemeğin bile ölçüsüz kıvamı tutmuyorsa; davranışların, düşüncelerin, ilişkilerin neden ölçüye ihtiyacı olmasın ki? Yazarın kalemine, yüreğine sağlık.

    YanıtlaSil
  11. Elinize sağlık 👏

    YanıtlaSil
  12. İnsan soyut yasaları bildiğinde aslında gerçekten nasıl mutlu olacağını, sınavını nasıl geçebileceğini öğreniyor. Şimdi hepimizin bu yasaları öğrenme zamanı…Kaleminize sağlık🌿

    YanıtlaSil
  13. Tüm hayatımı kapsayan yine yeni ve yeniden hatilamami sağlayan bir makale olmuş, dusunmemi bir kez daha sağladı. Teşekkürler kaleminize yüreğinize sağlık...

    YanıtlaSil
  14. Teşekkürler, kalemine sağlık

    YanıtlaSil
  15. Ölçüye yeni bir bakış açısı geliştirilmiş.. herşey bir ölçü ile başlar.. 👍 en güzel ölçü veren eğitim deneyimsel öğreti eğitimleri

    YanıtlaSil
  16. Ancak ölçüyü bilince ölçüden ne kadar saptığımızı anlayabiliyoruz...
    'Öyle bir ölçü ki, kişiye, konuya, zamana göre değişmeyen...'

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kusursuz bir dizayn değil mi...

      Sil
  17. Hayatta her şeyin bir ölçüsü olduğunu bilmek! Kaleminize sağlık🌺

    YanıtlaSil
  18. Ölçüler olması ne büyük konfor aslında :) Teşekkürler

    YanıtlaSil
  19. Rabbim iz ve işaretleri görebilmeyi nasip etsin 🤲🏻

    YanıtlaSil
  20. Öyle bir ölçü ki kişiye, konuya, zamana göre değişmeyen… Güzel bir yazı olmuş emeğinize sağlık 🌻

    YanıtlaSil
  21. Ölçülü olmanın soyutta ve somutta ne kadar kıymetli olduğunu anlatan çok güzel bir yazı olmuş. Ellerinize sağlık 🌸

    YanıtlaSil
  22. Çok teşekkürler fayda veren yazınız için🦋

    YanıtlaSil
  23. Yemeğimizi güzel olması, sofradaki 20dknın lezzetli geçmesi için ölçüler konusunda bu kadar hassasken ömrümüzün keyifli mutlu geçmesi için ölçülere ne kadar hassasız? Düşündürücü bir konu teşekkürler 🌿

    YanıtlaSil
  24. Ölçüsü olmadığında değerlendirme, değerlendirme olmadığında öğrenmenin olmadığı bir hayat.. şükür ki ölçüler var.

    YanıtlaSil
  25. Gerçek ölçüleri bilebilmek büyük bir konfor…

    YanıtlaSil
  26. Elinize sağlık ✨

    YanıtlaSil
  27. Tespitler müthiş! Teşekkürler

    YanıtlaSil
  28. Hayattaki olcu cok onemli. Ayar yapablmek, ilşskilerde dengeyi kurabilmek. Tesekkurler

    YanıtlaSil
  29. Elinize saglik 🌸😊

    YanıtlaSil
  30. sadece somut konularda değil ilişkilerimizde de, aldığımız kararlarda da, verdiğimiz tepkilerde de ölçülü olabilmek...
    Emeklerinize sağlık🌷

    YanıtlaSil
  31. Mutluluğun ve başarının ölçülerinin olması ne kadar zihni rahatlatan bir şey

    YanıtlaSil
  32. Meryem Hicran Erataman24 Eylül, 2022 16:41

    Ellerine sağlık hocam. 🌺

    YanıtlaSil
  33. Ellerinize sağlık...

    YanıtlaSil
  34. Kumaşı ölçmek için metre varsa davranışları ölçmek için de yasalar var :)

    YanıtlaSil
  35. Referansın kim? Bir gün müdürüne bir gün babana bir gün eşine göre yaşıyorsan hayat karışmaya ve yorucu olmaya başlıyor. İyi ki değişmeyen ölçüler var 🙏🏻

    YanıtlaSil
  36. Ölçülü davranabilenlerden oluruz umarım çok teşekkürler kaleminize sağlık..

    YanıtlaSil
  37. Her alanda, her eylemde ölçülü olan ve bunu davranışa dökenlerden olabilmek nasip olsun🤲🏻
    Emeğinize sağlık.

    YanıtlaSil
  38. Zaten tüm problemler ölçüsüzlüklerden olmuyor mu? " E ama herkes öyle yapıyor herkes problem mi yaşıyor?" Evet herkes problem yaşıyor sadece zamanı, türü farklı olabiliyor. Detayda değişiklik gösteriyor toplamda değil... " E ozaman yaşayalım görelim olana kadar devam günü kurtaralım, anı yaşayalım" o zamanda erteleniyor büyüyor büyüyor ileride kocaman bir çığ üstüne düşüyor. Yasalar insan seçmiyor. Gerçek gerçekleşiyor.

    YanıtlaSil
  39. Çok kıymetli bilgiler verilmiş 🌸

    YanıtlaSil
  40. Kaleminize sağlık

    YanıtlaSil
  41. Bu hayatta hep bir kıvam ve bir ölçü var. İnsan bu kıvamı kaçırdığında isteklerinin peşinden çok fazla koşmaya başladığında anda kazanır gibi oluyor ancak toplamda kayıplar sıkıntılar oluşmaya başlıyor. Anda değil toplamda kazanmak için ölçülü davranmak ümidiyle…🌸

    YanıtlaSil
  42. Dneyimsel tasarım öğretisine bu yasalarla bizi buluşturduğu için teşekkürler

    YanıtlaSil
  43. Bu hayatta insanın her şeyde bir ölçüsü olmalı. Çok güzel bir yazı çok güzel yazılmış ve çok anlamlı gerçek.
    İnsan bir şey yaparken olumsuz bir sonuca gitmek istemez isteği hep olumlu dur ama strateji bilmediğinden bir ölçüsü olmadığından referans olmadığından hataya düşer.

    YanıtlaSil
  44. Ne güzel anlatmış

    YanıtlaSil
  45. Tane tane pilav yapmanın ölçüsü var bunu biliyor ve ölçüye uyuyoruz. Ama mutluluğun, başarının, kaliteli ilişkiler kurmanın da ölçüsü vardır.

    YanıtlaSil
  46. Keşke ölçünün be olduğunu hep bilebilsek

    YanıtlaSil
  47. Kaleminize sağlık.. ölçüyü bulabilmemiz dileğiylr🌿

    YanıtlaSil