Haydaaa Ne Anladık Şimdi?

HAYDAAA NE ANLADIK ŞİMDİ?

Koştur koştur bir sonraki işini halletmeye çalışıyordu. Ama ne koşturma! Evi toparla, çocuğu okula götür, gel, küçüğü kursa götür, iş yerinde müdürün isteklerini yerine getir...  O arada oda arkadaşının da kapris günü müdür nedir, rahatlıkla yapacağı işleri için yetişmedi diye ona kızıyordu. 

“Tamam ya! Hallederim iki dakikada, sıkma canını!” demişti arkadaşına. Bir de bu gerginliği kaldıramayacaktı. 

“Bugünü sağ salim atlatırsam karada bana ölüm yok…”  dedi demesine ama, zaten haftada iki üç kez bunu söylüyordu. İnsan böylesine bir telaşı normalleştirebilir miydi? Ama işte insanoğlu böyleydi; anormal bir normalleştirme sistemi vardı.

“Leyla” demişti babası. Adı değil lakabıydı. Öteden beri, her şeye yetişmeye çalışan Leyla. Her şeye yetişmeye çalışırken, kendisine yetişemeyen Leyla. Ah, şu kitaplar bile, ona bunu bağırıp duruyordu. Nasıl olduysa bir gün, en yakın arkadaşı Esma ile, yarım saat bir bankta oturup etrafı seyretme imkanları olmuştu. Esma çantasından ince bir kitap çıkarmış, gözlerini kapatmış ve bakımlı tırnaklarının olduğu parmaklarıyla bir sayfa açmıştı. Açtığı sayfada bir noktaya parmağını bastı, gözünü açtı "Ayy, ne kadar da manidar bir cümle…" Gülümsediler. Leyla da çok istedi, aynı şekilde o kitaptan bir söz çekmeyi. Bakımsızlıktan çatlamış elleriyle, gözleri kapalıyken bir sayfa açtı, bir yere dokundu ve okumaya başladı;

"Herkesi memnun etmeye çalışırken, halayı kaçıran düğün sahibi gibiyim." 

Durdu, bir daha okudu. Sonrası iki arkadaşın kahkahaları... Esma'yla göz göze geldiler, aynı şeyi düşündükleri belliydi. ‘Bir cümle, bir insana, cuk diye bu kadar mı otururdu.’

Leyla'nın yüzü gülmeye devam ederken, içi yavaştan acımaya başladı. Sahiden; kendi hayatında da herkesi memnun etmeye çalışırken, her şey yolunda ilerlesin derken, tüm arıza olasılıklarını önceden planlamaya çalışırken, tüm iyi niyetiyle çevresindeki herkesin hayatına düzen getirmeye çalışırken… Halay çekmek şöyle dursun, 4-5 saat uykuyu bile nur nimet saymaya başlamıştı. Bir insan tek başına bir dolu insanın hayatını düzene sokabilir miydi, hem de tüm iyi niyetiyle? 

“Niyetim ne cidden?”

Bu soru belirdi zihninde. 

“Gerçekten iyilik miydi yaptığı?” Bu sefer ne geldi aklına; 

“Peki, iyilik ne?”

Ama bunu sadece samimiyetine inandığım kişilere yapıyorum. 

“Peki ama, samimiyet ne?” 

Yüzü gülümsemeye devam ederken, içinin buz kestiğini fark etti. Sırtından, bahar günü soğuk bir ter boşandı. Gerçekten samimi miydi, iyi niyetli miydi? Hayatı gözünün önünden geçerken, film şeridinin sadece filmlerde olmadığını anladı.

Babası ona, neden Leyla diye hitap ediyordu mesela? Babasının iyi niyetli, şaşkın kızıydı. Teyzesinin saf, biricik yeğeniydi. Ablasının, “sen halledersin kardeşim” dediği kişi. Arkadaşlarının da aracı olmasına rağmen, tüm buluşmalarda küçük çaplı bir servis şoförlüğü yapan kişi. Daha küçüklüğünden beri, ablasıyla ortak odasını toplamaktan yemeğe geç kalan, akraba toplantılarında bütün yiyecekleri üstlenen, arkadaşının evine gittiğinde, elinde bezle toz alan Leyla. Şimdi de pek farklı sayılmazdı.

• “Üşütürsün oğlum, al şu ceketi.”
• “Sevgili eltim, o kadar misafirin gelecek. O örtüleri değil bunları ser, hem daha şık hem leke tutmaz.”
• “Oda arkadaşım, internetten aldığın kıyafetler olmadı mı? Ver canım yolumun üzerinde kargo var zaten.”
• “İş yerinde, çaycı abla mutfakta otururken onun yanında kahve yapmalar...”
• “Başkasının müşterisini, danışma varken kendisi karşılamalar...”
• “Aynı şehirdeki altı kardeş içinde, babasını hastaneye götüren tek evlat olmalar -ama, ama onlar tahlillerden anlamaz ki- diye savunmalar...”
• “Daha çocuk okuldan alınacak, pazar alışverişi yapılacak, arkadaşımın doğum günü organizasyonu, ev işleri bitmiş gibi bir de komşunun bahar temizliği…”

O kadar hızlı geçmişti ki bu görüntüler... Toplamda hepsi tek bir yere bağlandı, aniden frene basar gibi...

“Haydaaa! E bu hayattan ne anladım ben şimdi?”

Hakikaten hayat, o düğün gibiydi. Gelin kendisiydi ama halayı çekemeyen de oydu. Sebep ne? Organizatörün yerine kendisinin çalışması. Kendi hayatında da hep bir koşturmaca ama, insanların kendilerinin rahatlıkla halledebileceği şeyler için olan bir koşturmaca aslında. Kendisini, kalesini boş bırakmış bir kaleci gibi hissediyordu. Gelen gol, giden gol... Peki nasıl düzelecekti bu durum? Çünkü; bir an önce kendi aracının direksiyonuna geçme vakti gelmişti de geçiyordu.

Kitabı kapattı sakince. Çevresindeki samimi olduğu insanların sahalarından -tüm iyi niyetiyle- kendi sahasına çekilmeye karar verdi. Çünkü insan başkalarının hayatında başrol olunca kendi hayatında ancak figüran olabiliyordu.

İşin kötü yanı; insanları öyle alıştırmıştı ki, görümcesi kendisi olmadan salonuna aksesuar alamıyordu. Arkadaşı kahve paketini açmak için azıcık zorlansa, ona hemen müdahale ediyordu.

Fark etmeden, insanların problemlerini kendilerinin çözmelerinin önüne geçtiğini anladı. Gerçekten, yerine yapan biri varsa, insanoğlu o konuda çok marifetsizleşiyordu. Halbuki çocuğu 14 yaşında bir delikanlıydı, üşüdüğünü anlayabilirdi pekala. Arkadaşı, iade kargosunu göze almasaydı, o siparişi vermezdi herhalde. Evde, elinde tornavidayla gezmese de olurdu. Çok şükür eşi hayatta ve gayet sağlıklıydı. Genç kızı, üç sokak ötedeki okuluna, arabayla gitmese ne kaybederdi ki? Daha da ilginci; bunları ondan kimse istememişti. İhtiyaç olsa koskoca insanlar kendilerini ifade edebilirlerdi. Öyle bir durumda zaten yapabilecek marifete sahipti. "Peki ama nasıl?" dedi içinden. "Nasıl, insanların hayatlarını onlara tekrar teslim edebilirim? Nasıl, onların sahalarını işgal etmeyebilirim? Nasıl, yeniden kendi sorumluluklarımın hakkını verebilirim?"

Kapattığı kitabın üzerinde duran ellerine baktı, biraz bakım fena olmazdı, sonuçta ellerinin de onda hakkı vardı. Derin bir iç çekiş; insanlara alan bırakabilirse kendisinin de sorumlu olduğu alanların hakkını vermek için bayağı bir zamanı oluşacaktı. O zaman anladı; "Demek ki benim işlerim yetişmiyor değilmiş. Aynı anda, bir çok kişinin sorumlu olduğu konulara yetişmeye çalışmaktan, benimkilere sıra gelmiyormuş."

Anlaşılan, bugün alışverişi kocası yapacaktı. Sağlıklı bir erkek olarak evinin pazar alışverişini pekala yapabilirdi.

Meselenin gerçeğini anlayınca çok şey değişmişti.

*** 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, geçmiş deneyimlerden yola çıkarak, geleceğimizi tasarlamaya yönelik stratejiler üreten bir bilgi topluluğudur. 

İnsanın daha mutlu, daha başarılı, daha iyi ilişkilerinin olması için yöntemler sunar.

"Kim Kimdir", "İlişkilerde Ustalık" ve "Başarı Psikolojisi" Programları ile bu amaca katkı sağlar.

Deneyimsel Tasarım Öğretisinde anlatılan tüm bilgiler, gerçek bilgiler olup, tüm zamanlar, tüm konular ve tüm insanlar için geçerlidir.

***